Үйэлэргэ тиийбит көмүс куоластар

         Култуура, искусство сайдыытыгар киһи саҥатын, тыаһы-ууһу устар тэрил айыллыыта сүүнэ улахан төһүү буолбута. Аан дойдуга грампластинка тарҕаныытын историятын кылгастык билиһиннэрэр буоллахха, тыаһы устар...

Эмчит суруйааччы Анатолий Слепцов ааҕааччылары кытта көрсүһүүтэ

Үрдүк категориялаах хирург, судмедэксперт быраас, Россия доруобуйатын харыстабылын уонна СӨ култууратын туйгуна, кэнники кэмҥэ саха литературатын Россия таһымыгар таһаарбыт биир чаҕылхай прозаик, поэт, Россия...

Сытыытык, чопчутук ханалытан этэр прозаик

(Анатолий Слепцов кэпсээннэрин кэрэхсээтэххэ) Таатта улууһунааҕы «Араҥас сулус» литературнай түмсүү кыттыылааҕыттан Россия Суруйааччыларын сойууһун чилиэнигэр тиийэ үүммүт прозаик Анатолий Игнатьевич Слепцов тэттик кэпсээннэрин хайдах ылыммыппын...

«Төлкө» ромаҥҥа ийэлэр уобарастара

Билиҥҥи кэмҥэ саха литературата күүскэ сайдан, кыаҕыран, бэйэтэ туспа суолланан-иистэнэн атын омук литератураларыттан хаалсыбат үрдүк таһымнанна. Төрөөбүт литературабыт маннык улахан ситиһиитигэр олук уурбут, элбэх...

АЙЫЛҔАТТАН АЙДАРЫЫЛААХТАР

Владимир КОНДАКОВ-СР Норуот эмчиттэрин Ассоциациятын президенэ, профессор, суруйааччы. АЙЫЛҔА ДЬИКТИ АЙЫЫТА УЛУУ ААНА УДАҔАН (Кылгатыллан бэчээттэнэр) Аананы аатын, фамилиятын, аҕатын аатын сороҕор сыыһаллар. Төрөөбүт, олорбут да сирин...

«Атын омук ааҕааччыларын куттарын долгутуо…»

Ааспыт сылга саха омук духуобунай лидерэ, поэт, прозаик, драматург, саха литературатыгар тапталы ураты нарыннык хоһуйан туойбут Анемподист Иванович Софронов–Алампа «Ыллыым ээ, ыллыым!» диэн тыллардаах...

Дьокуускайга Муса Джалиль мэҥэ сэбэрэтэ турда

Бүгүн, алтынньы 31 күнүгэр, Дьокуускай куорат Горькай уулуссатыгар үөрүүлээх быһыыга-майгыга Казань скверэ арылынна. Сквер сүрүн киэргэлинэн Сэбиэскэй Сойуус Геройа, ССРС Ленин бириэмийэтин лауреата, поэт,...

Киһи уонна Империя…

(Николай Лугинов «Чыҥыс-Хаан ыйааҕынан» романыгар бэлиэтээһиннэр) Там, где отсутствует власть закона, нет места и какой-либо форме государственного строя. Аристотель Кэккэҕэ киирдиҥ – сүтэн, симэлийэн хаалаҕын, ол эрэн,...

“Мин хоһоонум тылын норуоппар бэлэх эрэ биэриэхпин сөп»

(Норуодунай бэйиэт суруктарыттан) Саха норуодунай бэйиэтэ Петр Николаевич Тобуруокап дьоһун олоҕун, төрөөбүт норуотугар бэлэх гынан хаалларбыт алгыстаах айар үлэтин ситэри чинчийэргэ, толору өйдүүргэ, сөптөөхтүк сыаналыырга...

Ырыа курдук олох

(Поэт, тылбаасчыт, общественнай деятель А.П. Илларионов төрөөбүтэ 70 сылыгар) «Миигин батыс, ааҕааччым! Ким эйиэхэ эттэ, бу сиргэ дьиҥнээх, өлбөт-сүппэт таптал суох диэн? Сымыйаччы кыһыл тылын...

«ТАБАЛААХ ДЬОН» ИЧЧИЛЭРЭ

(Норуот суруйааччыта А.В. Кривошапкин 80 сааһыгар) Глобализация дьайыыта аныгы уопсастыба өйүн-санаатын уларытан, духуобунай эйгэни сатарытан үгэс буолбут сыаннастарбытын сүтэриигэ тиийэн эрэбит. Итиниэхэ анаан Д.С. Лихачев...

«ТУОХТАН ДА КҮНДҮТҮК КӨРӨБҮН…»

Саха литературатыгар бэлиэ суолу-ииһи хаалларбыт поэт, прозаик, тылбаасчыт Алексей Апексеевич Бэрияк кэлэр сылга төрөөбүтэ 100 сылын туолар. Кини 26 сааһыгар, 1938 с. ССРС Суруйааччыларын...

«Үрүҥ хаар алгыһа» VII-c түһүлгэтэ түмүктэннэ

Хотугу дойду киhитэ - Мин эһиэхэ этиэм этэ: - Дьылҕам хаартан төрүттээх! - Дьылҕам хаартан төрүөттээх! - Кэлэр кэскилим үөрүүтэ Эмиэ хаартан төрүөхтээх! Норуодунай суруйааччы Семен Данилов бу хоһоонунан «Үрүҥ...

ҮРҮҤ ХААР АЛГЫҺА

VII норуоттар икки ардыларынааҕы поэзия түһүлгэтэ саҕаланна              Поэзия  иэйиитинэн, норуот тылын сүмэтин, дууһатын илдьэ сылдьарынан литература жанрдарыттан ураты....

КӨТӨР ААЛ САХА СИРИН САЙДАР КЭСКИЛЭ

Саха сиригэр летчиктары, техниктэри уонна да атын летнай специалистары бэлэмнээһин боппуруоһа 1992 сылтан саҕалаан туруоруллубута. Уһун бэлэмниир, тэрийэр үлэ кэнниттэн ыам ыйын 21 күнүгэр 1996...

В.Н. ПРОТОДЬЯКОНОВ КЭРИЭҺИГЭР УУС-УРАН ЛИТЕРАТУРА КИРИИТИКЭТИГЭР САБЫЫЛААХ КҮРЭС

1. СҮРҮН ТОРУМ: 1.1. «Чолбон» сурунаал эрэдээксийэтэ П.А. Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, ХИФУ доцена, саха уус-уран литературатын кириитикэтин историятын чинчийээччи, уус-уран литература кириитигэ В.Н....

Любовь Борисоваттан сценарийы суруйа үөрэнии

Саха киинэтэ бэйэтин ураты суолунан, туспа истиилинэн аан дойдуга билиннэ. Биһиги дьоммут устубут айымньылара кыахтаах дойдулар, араас албан ааттаах киинэ хампаанньалара уһулбут киинэлэрин кытта...

Саха олоҥхото уонна киргиз «Манаһа»

(тэҥнээн ааҕыыттан санаалар) Саха олоҥхото улахан кээмэйдээх героическай эпостарга киирсэр. Дм. М Говоров «Мүлдьү Бөҕөтө», быһа холуйан, 20-чэ тыһыынча строкалаах, оттон П. А. Ойуунускай «Дьулуруйар...

Өксөкүлээх улахан сиэнин аман өһө

Балтараа үйэ кэриҥэ кэм улаҕатыгар саха суругунан уус-уран литературатын төрүттээччи, айар тыл аҕата Алексей Елисеевич Кулаковскай–Өксөкүлээх күн сирин көрбүтэ. Кини улахан сиэнэ РФ уонна...

Николай Лугинов: «Сөп буолар хайҕалбын ылан ахан оҕонньор буолбут оҕобун»

Саха норуодунай суруйааччыта, П.А. Ойуунускай аатынан СӨ судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, Россия Суруйааччыларын сойууһун Үрдүкү сүбэтин чилиэнэ, Бүтүн Кытайдааҕы Лао-Цзы наукалыы уопсастыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, СӨ...

Өйбүтүн өйүү, санаабытын салайа туруоҕа…

(Суруйааччы В.В. Скрябин-Идэлги төрөөбүтэ 75 сылыгар)        Доҕоттор ортолоругар биир эмэ түмэр киһи баар буоллаҕына, ол эйгэҕэ сиэрдээх өй-санаа олохсуйар-үөскүүр буолар эбит. Итинник киһинэн биһиги...

Тутааччы буолуу — бочуот

М. АЛЕКСЕЕВ, «Якутстрой»  трест 3 дээх ТМУ-н комплекснай~биригээдэтин биригэдьиирэ. Социалистическай Үлэ Геройа        Ааста пятилетка бастакы сыла —1966 сыл. Үүннэ пятилетка иккис сыла — Советскай былаас 50...

САХАЛЫЫ КИНИГЭ ЭЛБИИР

       Ааспыт, 1960 сылга Саха сиринээҕи Кинигэ издательствота 196 кинигэни 770 тыһыынча тиражтаах бэчээттээн таһаарда, олор истэригэр попитическай-маассабай, научнай-популярнай кинигэлэр, оскуола учебниктара, промышленноска, тыа-хаһаайыстыбатыгар...

БИҺИГИ ПРЕЗИДЕММИТ

Михаил Ефимович Николаев аата Саха Өрөспүүбүлүкэтин бастакы президенин, быыһык кэмҥэ саха омук сайдар тускулларын торумнаабыт национальнай лидер, Россия таһымыгар Саха сирин, национальнай регионнар бырааптарын,...

Саха ыччата көмүстээх Алдаҥҥа

Быйыл көмүстээх Алдаҥҥа Косарев аатынан охсуулаахтык үлэлиир хомсомуол ыччат шахтата тэриллибитэ 90 сыла туолар, оттон 2023 сылга Алдан куорат төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэ. Куорат...

Михаил Николаев уруоктара: «САХА СИРЭ — БИҺИГИ ТӨРҮТ СИРБИТ»

Олег Сидоров       Михаил Ефимович Николаевы саха дьоно кини өрөспүүбүлүкэ сайдыытыгар киллэрбит кылаатын сыаналаан "биһиги Аан Дархаммыт" диэн ытыктаан ааттыыллар. Саха норуота 1990-с сыллартан сомоҕолоһон,...

АМЫР САХАЛАРА

Дойду сурахтаах, сурт кэриэстээх         Сэлэмдьи, Бурея, Амгунь өрүстэр Амыр эбэҕэ суккуллар салааларын тардыыларынан сахалар бэрт өрдөөҕү кэмтэн суол тэлбиттэрэ, сырыы олохтообуттара биллэр. Кэм-кэрдии аастаҕын...

Анатолий Слепцов «88910»

Мы преодолеем, мы победим, Придёт день, и мы преодолеем! Глубоко в своём сердце я верю -Придёт день, и мы преодолеем! Мы пойдём, рука в руке, Мы пойдём, рука...

ИЛ ДАРХАН ИЛЛЭЭХ ОЛОҔУ ТҮСТҮҮР

 Быйыл муус устар 27 күнүгэр Саха Автономиялаах Өрөспүүбүлүкэтэ тэриллибитэ лоп курдук 100 сылын туолар. Бу саха омук уонна Саха сирин историятыгар олус суолталаах бэлиэ...

Студент кэпсээнэ

     Антон сааһа алтата, оттон кини эдьиийэ Маня сэттэтэ. Туруорбатах балаҕан хаҥас оронугар ийэлэрэ Малаанньа нэк суорҕаны сэҥийэтигэр диэри тардынан сытар. Антон Манялыын ийэлэрин...

ТОҤУСТУУР ААРТЫК

Бүөтүр Хара (сэһэнтэн быһа тардыы) ...Эмискэ антах диэки туох да наһаа үлүгэр улахан тыас дэлби барда. Баһылайдаах Киргиэлэй соһуйан чохчос гына түстүлэр. Туох үлүгэрэй, доҕоор! - Киргиэлэй...

ӨКСӨКҮЛЭЭХ ӨЛӨКСӨЙ УСУЙААНАҔА

      Саха литературатын «алгыстаах тыллаах айбыт аҕата», төрөөбүт норуотун олоҕун биир бастакы чинчийээччи-учуонайа, сүдү общественнай деятелэ Алексей Елисеевич Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй төрөөбүтэ 140 сылын туолла.      ...